Het is belangrijk rekening te houden met je type paard: per leeftijd, ras en gebruiksdoel kunnen de oorzaken van vermageren verschillen. Een oud paard heeft nogal eens last van gebitsproblemen, waar een vermagerend jaarling eerder kampt met een wormbesmetting. Een paard wat hoog in training staat heeft meer misschien meer nood aan en uitgebalanceerd dieet waarbij goed rekening wordt gehouden met het hoge energie- en eiwitverbruik.
Belangrijke symptomen
- Eet je paard het volledige rantsoen op wat hij/zij aangeboden krijgt?
- Eet je paard afwijkend: raar kauwen, hoofd kantelen met eten, proppen uit de mond laten vallen, hoesten tijdens of na het eten?
- Is de mest mooi gebald en blijft de consistentie gelijk?
- Is je paard alert en energiek en reageert hij/zij goed op prikkels uit de omgeving?
- Heef je paard een mooie blinkende vacht zonder schilfers of onverklaarbare kale plekken?
- Heeft je paard verhoging of koorts (>38,5 volwassen paard, >38,8 veulen)?
Indien één van bovenstaande punten afwijkend is dan raden wij aan om contact op te nemen met uw dierenarts voor verder onderzoek.
Meest voorkomende oorzaken
Gebitsprobleem
De volwassen tanden en kiezen van een paard zijn in zijn/haar jonge jaren, vlak na het wisselen, heel lang. Naarmate het paard ouder wordt slijten de kiezen af en worden ze korter. Gedurende het leven kunnen er problemen ontstaan door het onregelmatig afsluiten of zelfs omdat de kiezen op het einde lopen bij het oudere paard. Er kunnen haken en scherpe punten ontstaan, er kunnen ruimtes tussen kiezen (diastaten) ontgaan en er kunnen kiezen los gaan zitten of uitvallen. Ook kunnen er ontstekingen ontstaan aan het tandvlees en de wortel.
Als een paard niet meer goed kan kauwen kan er hierdoor een verminderde opname zijn van voeding en dus voedingsstoffen, dit kan lijden tot gewichtsverlies. Bij jonge paarden kunnen gebitsproblemen juist ontstaan door het wisselen van de kiezen. Om deze reden is het extra belangrijk om als eigenaar extra scherp te zijn op tekenen van klachten bij het eten of rijden bij paarden tot 5 jaar.
Vaak kan een adequate gebitsbehandeling het probleem verhelpen, ook kan het aanpassen van de voeding een uitkomst bieden. Een belangrijk onderdeel van het onderzoeken van een vermagerd paard is dan ook een gebitsonderzoek.
Wormbesmetting
Omdat jonge paarden (tot 3 jaar) nog eigen weerstand tegen wormen moeten opbouwen zien we problemen met wormbestemmingen vooral in deze leeftijdscategorie. Ook oudere paarden, drachtige merries en paarden met een slechte weerstand zijn meer vatbaar.
Wormen leven in het maag-darmstelsel en tasten de darmwand aan, waardoor er onvoldoende voedingsstoffen worden opgenomen, hierdoor kan vermagering optreden. Vaak gaat dit gepaard met een slechte vacht en soms ook met een bolle buik. In erge gevallen kan diarree en koorts optreden.
Soms treden klachten juist op na het ontwormen door een ontstekingsreactie die ontstaat bij het afsterven van de wormen. Hierom is het belangrijk als er vermoeden is van een erge wormbesmetting voor het ontwormen uw dierenarts te raadplegen. De dierenarts kan inschatten of het nodig is preventieve maatregelen te treffen al voor het ontwormen.
Voeding
Het juiste dieet voor een specifiek paard is maatwerk. De basis zou altijd moeten bestaan uit een goede kwaliteit ruwvoer, maar ook moet er rekening worden gehouden met de specifieke behoeften per individu. Omdat er tegenwoordig ontelbare mogelijkheden zijn betreffende voeding en niet altijd bekend is wat er in het ruwvoer zit wat u voert is het mogelijk dat het rantsoen niet past bij het paard en dat er vervolgens vermagering optreed. Ook is het soms nodig om de voeding aan te passen om te compenseren voor andere problemen, zoals en slecht gebit of verminderde opname van bepaalde stoffen in de darm.
Mocht uw paard gewicht verliezen is het altijd een goed idee om het rantsoen te bespreken met uw dierenarts of een voedingsdeskundige.
Overig
De lijst met oorzaken voor chronisch vermageren bij het paard is haast oneindig: van PPID tot maag- en/of darmproblemen, maar zelfs een chronische luchtwegaandoeningen kan leiden tot gewichtsverlies. Met behulp van verder onderzoek kan in de meeste gevallen de oorzaak worden achterhaald en een plan worden opgesteld om het paard weer aan te laten komen. Denk hierbij aan bloed- en mestonderzoek, echografie, endoscopie en mer.
Gewichtsverlies is, ongeacht de leeftijd, altijd een teken dat er iets aan de hand is en wat serieus moet worden genomen!